USG Doppler żył kończyn dolnych to podstawowe badanie stosowane w diagnostyce chorób układu krążenia (tętnic i żył). Jego wykonanie jest nieinwazyjne i bezbolesne. Wykazuje jednocześnie bardzo wysoką skuteczność i pozwala precyzyjnie określić przyczynę dolegliwości. Od klasycznego badania USG Doppler różni się tym, że towarzyszy mu efekt dźwiękowy odpowiadający przepływowi krwi przez naczynia. [1]
Spis treści:
- Na czym polega USG Doppler?
- Kiedy warto zgłosić się na badanie USG Doppler?
- Wskazania kliniczne do wykonania USG Doppler w diagnostyce
- Diosmina — jak działa ta substancja?
Na czym polega USG Doppler?
Jest to badanie diagnostyczne polegające na tym, że głowica aparatu jest przesuwana z różnym naciskiem po skórze pacjenta, który znajduje się w pozycji leżącej. Siła przyłożenia zależy od tego, jak głęboko są położone obrazowane struktury. W czasie badania można usłyszeć szum lub buczenie, które odzwierciedlają przepływ krwi w naczyniach. Badanie trwa zazwyczaj od 15 do 30 minut.
Doppler może być wykonywany u pacjentów w każdym wieku i można go wielokrotnie powtarzać. Na skórę pacjenta nakładany jest żel, który ułatwia przenikanie fali akustycznej do wewnątrz. [1]
Jedną z bardzo skutecznych odmian tego badania jest USG z kolorowym Dopplerem, które uwidacznia zmiany w naczyniach za pomocą różnych barwy i ich nasycenia. Odpowiadają one różnym szybkościom przepływu krwi, dzięki czemu można wnioskować o istniejących zmianach naczyniowych. [1]
Aparat dopplerowski można wykorzystywać na kilka sposobów:
- badanie metodą fali ciągłej pozwalające ocenić zmiany w natężeniu przepływu krwi, [1]
- podwójne badanie metodą — generuje ono nie tylko obraz naczyń krwionośnych, ale także otaczających je narządów i tkanek, [1]
- badanie metodą kolorowego, które uwidacznia prędkość i kierunek przepływu krwi w naczyniach. [1]
W każdym przypadku wskazaniem do wykonania badania USG kończyn dolnych jest podejrzenie chorób układu krążenia.
Kiedy warto zgłosić się na badanie USG Doppler?
Wyróżnia się też szereg symptomów, które flebologia, czyli nauka o naczyniach krwionośnych, rozpoznaje jako kwalifikujące do diagnostyki przy użyciu badania Dopplera. Jeśli wystąpi u Ciebie jeden lub kilka poniższych objawów, warto zgłosić się do lekarza i wykonać USG Doppler żył. Im wcześniej to zrobisz, tym większa szansa na skuteczne wyleczenie dolegliwości.
Badanie dopplerowskie jest wskazane, jeśli występuje u Ciebie:
- drętwienie nóg,
- nagłe zwiększenie obwodu kończyn,
- skurcze łydek,
- nieprzemijający ból nóg,
- nieprawidłowe gojenie ran,
- obrzęki i mrowienie nóg,
- uczucie ciężkich nóg. [1]
Badanie USG Doppler kończyn dolnych pozwala zbadać wydolność żył, zobrazować stan naczyń i wykryć nieprawidłowości w ich obrębie. [1] Jest niezwykle przydatne w wykrywaniu wielu chorób, w tym bardzo poważnych.
Wskazania kliniczne do wykonania USG Doppler w diagnostyce
Wyróżnia się szereg wskazań klinicznych, które jednoznacznie wskazują na konieczność przeprowadzenia USG naczyń kończyn dolnych. [1] Poniżej znajdziesz te najczęściej występujące.
Owrzodzenie żylne
Owrzodzenie żylne to rodzaj płytkiej rany na skórze. Jest ono powikłaniem przewlekłej choroby żył kończyn dolnych. Przyczyną jego powstania jest zaawansowana przewlekła niewydolność żylna. To choroba, która wynika z przebytej zakrzepicy żył głębokich, obecności żylaków lub ewentualnie innych, rzadszych przyczyn. [2]
Owrzodzenia są diagnozowane dość często. Dominują szczególnie w krajach rozwiniętych, gdzie wiele osób prowadzi siedzący tryb życia. Zespół metaboliczny będący przyczyną owrzodzeń jest coraz powszechniej spotykany. W Polsce niemal 50% kobiet i 40% mężczyzn ma objawy przewlekłej niewydolności żylnej. [2]
Miażdżyca tętnic kończyn dolnych
Objawia się przede wszystkim kurczowym bólem łydek lub ud. Najczęściej występują one podczas podejmowania wysiłku fizycznego. W kolejnych etapach choroby mogą być odczuwane także w spoczynku. Towarzyszy im bladość i uczucie obwodowego oziębienia kończyny [1]
Warto zgłosić się na badanie USG także, jeśli zachodzi podejrzenie wystąpienia choroby Buergera (zakrzepowo-zarostowe zapalenia obwodowych tętnic i żył). To schorzenie daje objawy i skutki podobne do miażdżycy naczyń obwodowych kończyn dolnych. [1]
Przewlekła choroba żylna
Przewlekła niewydolność żylna, która jest przyczyną wyżej opisanego owrzodzenia żylnego, obejmuje zespół złożonych zmian morfologicznych i/lub funkcjonalnych w układzie żylnym. Dotyczy głównie kończyn dolnych. Dochodzi do niej z powodu braku możliwości powrotu krwi do głębokiego, powierzchownego i przeszywającego układu żylnego. [3]
Przewlekła choroba żylna to jedno z najczęściej występujących schorzeń układu naczyniowego. Dotyczy znaczącego odsetka populacji europejskiej. Co więcej, jest to schorzenie złożone, obejmujące różnorodne objawy kliniczne, takie jak:
- teleangiektazje,
- żyły siatkowate,
- żylaki,
- obrzęki,
- kończyn dolnych,
- zmiany skórne,
- owrzodzenia kończyn dolnych. [3]
Jej wystąpieniu sprzyja siedzący tryb życia, przedłużające się stanie lub siedzenie, otyłość oraz brak aktywności fizycznej. Przyczyniają się do niej także czynniki genetyczne. [3]
W przypadku podejrzenia niewydolności żył konieczne jest badanie USG Doppler żył kończyn dolnych. [1] Dzięki niemu można określić stopień zaawansowania choroby i wdrożyć leczenie.
Diosmina — jak działa ta substancja?
Aby poprawić przepływ krwi w naczyniach oraz uniknąć wyżej wymienionych chorób związanych z niewydolnością żył kończyn dolnych, można wspomagać się środkami dostępnymi w aptekach. Jednym z nich są preparaty zawierające zmikronizowaną diosminę.
Jest to substancja wykazująca działanie ochronne na naczynia krwionośne. Zwiększa elastyczność i stan napięcia ścian naczyń żylnych, dzięki czemu poprawia powrót krwi z układu żylnego kończyn dolnych. Zmniejsza też ciśnienie żylne i zastój żylny w kończynach dolnych. [4]
Diosmina obniża także przepuszczalność ścian naczyń włosowatych i działa przeciwobrzękowo. Poprawia przepływ limfy w układzie chłonnym oraz wykazuje działanie przeciwzapalne, ponieważ ogranicza uwalnianie i działanie mediatorów stanu zapalnego. [4]
U chorych z przewlekłą niewydolnością żylną stosowanie preparatów diosminy najczęściej przynosi zmniejszenie dolegliwości. Lek stosowany długoterminowo zmniejsza dolegliwości takie jak uczucie ciężkości nóg, bóle nóg czy skurcze łydek. [4]
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące doppler żył kończyn dolnych:
1. Co wykrywa Doppler żył dolnych?
Badanie pozwala wykryć zmiany chorobowe w naczyniach krwionośnych, czyli niedrożność tętnic, zatory żylne i tętniaki. Wykonuje się je również przy podejrzeniu wszelkich innych patologicznych zmian skutkujących nieprawidłowym przepływem krwi w żyłach i tętnicach.
2. Kiedy trzeba wykonać Doppler żył kończyn dolnych?
Zawsze, gdy zachodzi podejrzenie zakrzepicy żylnej, przewlekłej niewydolności żylnej i wrodzonych malformacji naczyniowych. Badanie jest także polecane w określeniu przyczyn występowania obrzęków kończyn dolnych.
3. Ile kosztuje Doppler żył kończyn dolnych?
Badanie dopplerowskie można zlecić bezpłatnie, na podstawie skierowania od lekarza. W przypadku prywatnych placówek koszt to około 100 – 300 zł.
Bibliografia:
[1] Maciejewski J.: Ultrasonografia (USG) naczyń obwodowych , Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 2017 – https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/154352,ultrasonografia-usg-naczyn-obwodowych (dostęp 30.05.2023) [2] Ludwikowska K.: Owrzodzenie żylne, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 2017 –https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/wszystkoozakrzepicy/zakrzepicazylna/164237,owrzodzenie-zylne (dostęp 30.05.2023) [3] Zubilewicz R., Jaroszyński A.: Przewlekła choroba żylna, Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 5, 400–404 – https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/download/44054/30427 (dostęp 30.05.2023) [4] Diosmina (zmikronizowana), Medycyna Praktyczna dla Pacjentów – baza leków – https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=235 (dostęp 30.05.2023)
